Przedmioty religijne z ciasta solnego wypiekali już starożytni Egipcjanie, Rzymianie i Grecy. Nasi przodkowie z ciasta solnego wykonywali ozdoby na choinkę. W okresie PRL wiele dziewcząt i kobiet wykonywało z barwionej masy solnej biżuterię. Współcześnie wraz z modą na ekologię wzrasta popularność ozdób z wykonanych z ciasta solnego. Można wykonać z niego dekoracje takie jak na przykład anioły, gwiazdki, ramki do zdjęć, obrazki, figurki, biżuterię. Aby je stworzyć wystarczy nam odrobina fantazji oraz mąka, sól, woda i olej, czyli ciasto solne.
Przygotowanie ciasta
Przepis na ciasto solne I: proporcje:100 g mąki pszennej (można tez użyć ziemniaczaną), 50 g soli, 60 ml gorącej wody, 2 łyżki oleju;
Przepis na ciasto solne II: 1 miarka mąki pszennej tortowej,
1/2 miarki mąki kartoflanej, 1 miarka soli, 3/4 miarki gorącej wody
Przepis na ciasto solne III: 15 łyżek pełnych mąki, 15 łyżeczek soli 2 łyżki oleju
1/4 litra gorącej wody.
Składanki wyrobić w rękach, Ciasto ma być dosyć twarde, elastyczne, po wyrobieniu ciasto aby stwardniało należy na kilka godzin włożyć do lodówki
Wykonywanie wyrobu
W zależności od zaplanowanego do wykonania przedmiotu gotowe ciasto solne można rozwałkować i wycinać z niego różne elementy (elementy wykonane z ciasta solnego w celu połączenia ze sobą w miejscu łączenie trzeba lekko zwilżyć wodą; wysuszone elementy łączy się przy użyciu kleju) lub lepić z niego tak jak np. z plasteliny. Oczywiście oba sposoby można wykorzystać razem.
Suszenie
1) Zimą przedmioty z masy solnej można suszyć na kaloryferze (przedmioty aby się nie odkształciły trzeba ułożyć na cienkich deseczkach). Może to trwać klika dni zanim ciasto dobrze wyschnie.
2) Suszyć w piekarniku w temperaturze 75 – 100 stopni przez około 5-6 godzin (małe wyroby krócej). Jeśli chcemy uzyskać połysk a nie planujemy malować wyrobu, na godzinę przed ostatecznym wyjęciem ciasta z piekarnika wyrób można posmarować, używając pędzla, żółtkiem rozmąconym z łyżeczką wody. Jeśli chcemy, aby ciasto było ciemniejsze, można pod koniec suszenia wyrób lekko podpiec zwiększając temperaturę do 200-220 stopni C (należy pilnować aby wyrób się nie przypalił). Jeśli nie cały wyrób ma być ciemniejszy przed zwiększeniem temperatury, te części wyrobu, które maja być jasne należy szczelnie przykryć folią aluminiową.
3) Suszenie oszczędne: podgrzać piekarnik do 100 stopni i wyłączyć, jak całkiem ostygnie ponownie podgrzać go do 100 stopni i wyłączyć – postępować tak do wysuszenia ciasta.
Porady:
1. Chcąc uzyskać kolorowe ciasto solne do masy można dodać na przykład farbę plakatową, farbę akrylową, barwnik spożywczy, kakao, paprykę, szafran, cynamon, kurkumę; zamiast wody do zrobienia ciasta można użyć sok z buraków, napar kawy, mocną esencję herbacianą, jodynę, gencjanę (po wysuszeniu kolory będą blade)
2. Gotowy wyrób można malować farbami akrylowymi, plakatowymi, akwarelowymi, farbami do ceramiki a nawet farbami do malowania na szkole. Wyrób można pozłocić, ozdobić farbą reliefową lub farbą „sztuczne łzy”. Farbą reliefową można zrobić napisy.
3. Jeśli chcemy uzyskać połysk gotowy wyrób, po wysuszeniu farby można polakierować (np. lakierem akrylowym do drewna).
4. Przygotowując z ciasta solnego elementy przestrzenne, np. figurki, warto do środka włożyć zwiniętą w niezbyt zbitą kulkę folię albuminową – ciasto szybciej schnie a figurka będzie lżejsza.
5. Jeśli chcemy wykonać np. kręcone włosy do figurki kawałek ciasta można przepuścić przez wyciskarkę do czosnku lub przez maszynkę do mielenia mięsa. Z uzyskanych w ten sposób „nitek” ciasta można też wykonać na rozwałkowanym kawałku ciasta dowolny „obrazek”.
6. Do wycinania ciasta można użyć różnych foremek do ciast. Do form przestrzennych można wykorzystać np. dziecięce foremki o różnych kształtach do robienia babek z piasku. Po wcześniejszym nałożeniu na twarz cienkiej folii i obłożeniu twarzy ciastem solnym można zrobić maskę.
7. Wykonując „ekologiczne” przedmioty z ciastem solnym można łączyć np. muszelki, piórka, drobiny bursztynu, patyczki, suszki, kamyki, szyszki, rafię, kawałki naturalnej gąbki, piasek a także też różnego rodzaju makaron, ziele angielskie, pieprz, goździki, listki bobkowe, łupiny różnego rodzaju orzechów, migdałów, kaszę itp. W produkcji „nieekologicznej” można wykorzystać koraliki, cekiny, guziki, posypkę do ciasta, wstążki, tasiemki, kawałki koronki oraz wszystko to, co podpowie wyobraźnia. Jeśli suszymy ciasto w piekarniku należy się zastanowić, czy element który dodamy do ciasta wytrzyma taką temperaturę czy też należy go dokleić po wysuszaniu wykonanego przedmiotu.
8. W cieście solnym można odciskać wzory wykorzystując w tym celu rożne przedmioty a także można w nim wyrzeźbić wzory (wzór powinien być głęboki na około 0, 3-0, 5 cm) np. nożyczkami, szydełkiem, punktakiem.
9. Jeśli chcemy uzyskać połysk a nie planujemy malować wyrobu, na godzinę przed ostatecznym wyjęciem ciasta z piekarnika wyrób można go posmarować, używając pędzla, żółtkiem rozmąconym z łyżeczką wody.
