Motoryzacja indywidualna zyskała w Polsce na znaczeniu dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku. Od tego czasu obserwuje się szybki rozwój motoryzacji indywidualnej. Proces ten jest procesem ciągłym - posiadanie samochodu osobowego jest powszechnym dążeniem społecznym. W prywatnych samochodach osobowych tkwi pewien potencjał przewozowy, który może być wykorzystany w mieście. Jednak konieczne jest przeciwdziałanie użytkowania samochodu we wszystkich podróżach podejmowanych w mieście. Wzmożony ruch na drogach i ulicach współczesnych miast powoduje wzrost liczby wypadków drogowych, zatory (czego konsekwencją jest wydłużanie się czasu podróży), zanieczyszczania powietrza, zanieczyszczenia gleby i wód, negatywne oddziaływanie na faunę i florę, powstanie hałasu i drgań. Do szczególnie groźnych zjawisk należy emisja dwutlenku węgla. Niebezpiecznym zjawiskiem jest również emisja tlenków azotu sprzyjająca powstawaniu smogu fotochemicznego. Dla zdrowia i życia człowieka niebezpieczna jest też emisja pyłów - w zwłaszcza azbestu i ołowiu. Wymienione składniki spalin działają na człowieka - także na zdrowie człowieka - pośrednio, degradując glebę, zanieczyszczając wodę i niszcząc roślinność. W Unii Europejskiej dąży się do tego, by transport publiczny stał się konkurencją dla transportu indywidualnego a także by nabierał coraz większego znaczenia, jako czynnik równowagi funkcjonowania różnych środków przewozowych. Obecne dążenia krajów Unii Europejskiej do zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego muszą iść w parze z odpowiednimi działaniami w zakresie kształtowania systemu transportowego zarówno obszarów zurbanizowanych, jak i poszczególnych regionów. Działania te powinny zapewnić ekologizację funkcjonowania transportu, co oznacza, że system transportu ludzi i ładunków powinien być prowadzony w zgodzie z polityką zrównoważonego rozwoju. Do ekologizacji miejskiego systemu transportowego zmierza się poprzez ograniczanie udziału transportu indywidualnego i promocję transportu zbiorowego. W dokumentach Komisji Europejskiej mocno akcentuje się, że atrakcyjny i skuteczny transport publiczny jest podstawowym składnikiem każdego nowoczesnego systemu transportowego. Rozwój transportu zbiorowego przynosi podwójne korzyści: przyczynia się do ograniczenia negatywnego oddziaływania systemu transportowego na środowisko; sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu obszarów miejskich przez ograniczenie ruchu komunikacyjnego. W celu reorientacji komunikacji miejskiej w kierunku zrównoważonego rozwoju dąży się do eliminowania tych czynników, które zmniejszają atrakcyjność transportu publicznego, jak: wydłużający się czas podróży, wzrastająca cena biletów komunikacji zbiorowej, ograniczenie istniejących powiązań komunikacyjnych, przestarzałe środki transportu, brak koordynacji i odpowiednich powiązań pomiędzy poszczególnymi rodzajami transportu.

Specyfika transportu miejskiego jako dziedziny gospodarowania powoduje trudności w jednoznacznym zdefiniowaniu tego pojęcia. W polskim prawodawstwie w odniesieniu do transportu miejskiego stosowane są zróżnicowane określenia takie jak np. gminny transport zbiorowy (ustawa Prawo przewozowe), lokalny transport zbiorowy (ustawa o samorządzie gminnym), komunikacja miejska (ustawa o transporcie drogowym). Sama komunikacja miejska definiowana jest jako regularny, publiczny transport zbiorowy wykonywany na zlecenie samorządowego organizatora transportu, wyłącznie na obszarze: jednej gminy, dwóch lub więcej gmin na podstawie porozumień międzygminnych, gmin tworzących międzygminny związek komunalny. Klasyfikacja transport miejski ma charakter umowny, ponieważ transport miejski wykracza poza obszar granic administracyjnych miasta (gminy) i swym zasięgiem obejmuje wszystkie obszary funkcjonalnie powiązane z centralnym ośrodkiem miejskim. Specyficzne cechy zgłaszanych potrzeb przewozowych oraz warunki, w jakich są one zaspakajane prowadzą do wyodrębnienia w transporcie miejskim transportu: drogowego (transport autobusowy, trolejbusy), transportu szynowego (tramwaj, metro, SKM), transportu wodnego (przewozy żeglugą śródlądową i regionalne przewozy żegluga śródlądową w granicach miasta, aglomeracji, metropolii). Zapewnienie właściwej komunikacji w mieście wymaga uwzględnienia faktu, że każda podróż składa się z łańcucha elementarnych przemieszczeń wykonywanych pieszo lub z użyciem środków transportu, zaś podróże w miastach składają się z wielu przemieszczeń tworząc łańcuch przemieszczeń.

 
Pierwszym środkami transportu człowieka były zwierzęta - najstarsze udokumentowane ślady archeologiczne wykorzystania zwierząt do transportu pochodzą z około 3500 roku p.n.e. z Mezopotamii. Wynalezienie koła przyczyniło się do powstania pojazdów kołowych poruszanych siłą mięśni zwierząt. Pierwsze tego typu pojazdy pojawiły się w Sumerii piątym tysiącleciu przed naszą erą. Około 2000 r. p.n.e. powstała na Malcie pierwsza twarda kamienna droga koleinowa. Około 1500 roku p.n.e. rozpoczęto budowę sieci komunikacyjnej dróg brukowanych na Krecie. Twórcami najsłynniejszych dróg w starożytności byli Rzymianie, którzy w 312 roku p.n.e rozpoczęli budowę pierwszej dalekosiężnej drogi twardej Via Appia o długości 190 km łączącej Rzym z Kapuą. Wielowarstwowa kamienna konstrukcja Via Appia stała się pierwowzorem dla późniejszych autostrad. Pierwszą nowożytną autostradę zaprojektował w czasach rewolucji przemysłowej John Loudon McAdam. Wraz z rewolucją przemysłowa rozpoczął się gwałtowny rozwój miast i koniecznością stał się zbiorowy przewóz osób, co zaowocowało rozwojem konnego transportu omnibusowego. Po 1850 roku nastąpił szybki rozwój transportu miejskiego w dużych europejskich ośrodkach miejskich. W obsłudze komunikacyjnej miast pojawiły się tramwaje konne, które poruszały się po specjalnych torach. Pierwszy tramwaj konny wyjechał na ulice Nowym Jorku w 1853 roku. Dynamiczny wzrost liczby ludności i wiążący się z nim zwiększony popyt na usługi transportowe w miastach zaowocował wykorzystaniem energii parowej do napędu pojazdów transportu miejskiego, wcześniej zastosowanej w transporcie kolejowym. W 1863 roku w Londynie przy wykorzystaniu energii parowej uruchomiono pierwszą na świecie podziemną kolej miejską (metro) Metropolitan Railway korzystającą z wydzielonych torowisk i tuneli podulicznych. Pomysł powstania podziemnej kolei miejskiej związany był między innymi z już wówczas tworzącymi się zatorami na miejskich drogach w godzinach szczytu przewozowego. Pod koniec XIX wieku energię parową stopniowo zaczęto zastępować energią elektryczną. Zalety ekonomiczne i techniczne tramwaju elektrycznego umożliwiły zaspokojenie rosnącego zapotrzebowania na usługi przewozowe zarówno w wielkich aglomeracjach miejskich jak i w średnich a nawet małych ośrodkach miejskich.

Zaczęły także powstać nowe metra. Początki XX wieku to rozwój komunikacji autobusowej i trolejbusowej, która została uruchomiona eksperymentalnie w Niemczech, Austrii, Francji, Włoszech i Anglii. Stopniowo transport autobusowy stał się podstawowym rodzajem transportu w miastach, kosztem komunikacji tramwajowej, która usuwana była z centrów niektórych miast a niekiedy i z całych ich obszarów, gdyż tramwaje stwarzały utrudnienia dla samochodów osobowych, które stawały się coraz popularniejszym środkiem transportu. Dążenie do racjonalizacji podziału zdań przewozowych zaczęło być zadaniem władz lokalnych.

W Polsce, podobnie jak i w innych krajach proces kształtowania się transportu zbiorowego odbywał się w ścisłym związku z procesem urbanizacji. Pierwszą linię miejskiego transportu zbiorowego w Polsce uruchomiono w 1822 roku w Warszawie. Trasa przebiegła z placu Saskiego przez Bielany do Młocin. Linia obsługiwana była przez omnibusy konne. Pierwszy tramwaj elektryczny pojawiły się w 1893 roku na ulicach Wrocławia. Na Śląsku uruchomiono tramwaje w Bielsku - Białej (1895 r.), Katowicach, Bytomiu i Chorzowie (1898 r.), Rudzie Śląskiej, Mysłowicach, Siemianowicach Śląskich, Świętochłowicach i w Zabrzu (1900 r.). Pierwsza komunikacja trolejbusowa w granicach współczesnej Polski została uruchomiona w 1912 roku we Wrocławiu. Komunikację autobusową w Polsce do II wojny światowej uruchomiono jedynie w dziewięciu miastach. W dwóch z nich miała ona charakter międzymiastowy. W ośmiu z tych miast transport autobusowy stanowił uzupełnienie transportu tramwajowego. Wraz z końcem II wojny światowej nastąpił dynamiczny rozwój komunikacji autobusowej w Polsce, miedzy innymi. dzięki uruchomieniu produkcji autobusów marki San i Star. Autobusy te były jednak słabo przystosowane do ruch wielkomiejskiego i w roku 1962 zaczęto produkcję autobusów marki Jelcz na licencji czechosłowackiej Śkody a od 1972 roku autobusów Jelcz - Berliet opartych na licencji francuskiej. W niektórych polskich aglomeracjach dużą rolę w komunikacji miejskiej odgrywa transport kolejowy wyodrębniony organizacyjnie z transportu komunalnego (np. w aglomeracji gdańskiej Szybka Kolej w Trójmieście, w Warszawie Warszawska Kolej Dojazdowa). Pierwsza linię metra w Polsce uruchomiono 7 kwietnia 1995 roku w Warszawie na 11 kilometrowej trasie Kabaty - Politechnika. Metro sukcesywnie jest rozbudowywane. Obecnie transport zbiorowy w Polsce istnieje we wszystkich miastach o ludności powyżej pięćdziesięciu tysięcy mieszkańców, a ponadto w 170 mniejszych miastach (GUS 2009 r.). Komunikacja autobusowa, która ma 2/3 udziału w przewozach komunikacją zbiorową w Polsce, obecna jest we wszystkich miastach podających komunikację zbiorową. Czynnikiem decydującym o atrakcyjności komunikacji autobusowej jest możliwość uruchamiania nowych tras wychodzących naprzeciw potrzebom komunikacyjnym ludności bez konieczności realizacji kosztownych inwestycji infrastrukturalnych.

W powiecie tarnogórskim środkiem transportu miejskiego jest komunikacja autobusowa. Za komunikację miejską w powiecie odpowiedzialny jest Międzygminny Związek Komunikacji Pasażerskiej w Tarnowskich Górach działający na podstawie ustawy o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 r. MZKP w Tarnowskich Górach utworzony został w 1992 roku z inicjatywy dziewięciu gmin założycieli: Krupskiego Młyna, Mierzęcic, Piekar Śląskich, Świerklańca, Tarnowskich Gór, Tąpkowic (obecnie Ożarowice), Tworoga, Wielowsi i Zbrosławic. W 1995 roku do Związku dołączyła gmina Miasteczko Śląskie. Podstawowym zadaniem MZKP jest wspólne zaspokajanie potrzeb mieszkańców gmin członków Związku w zakresie lokalnego transportu zbiorowego. Zadanie te obejmują w szczególności: organizację lokalnego transportu zbiorowego na obszarze gmin członków Związku, utrzymanie i rozwój infrastruktury Związku oraz analizę usług przewozowych pod kątem potrzeby usprawnienia systemów komunikacyjnych. Obsługę prawie linii dla MZKP zapewnia PKM Świerklaniec i przewoźnicy prywatni. Przez teren powiatu przebiegają także linie autobusowe obsługiwane przez Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Pomimo, że Tarnowskie Góry nie przystąpiły do KZK GOP na mocy porozumienia w autobusach kursujących na zlecenie MZKP obowiązuje wspólny bilet z KZK GOP.