Proponowane scenariusze lekcji są przykładami zajęć, jakie można przeprowadzać w ramach edukacji regionalnej. Scenariusze nie mają określonego stopnia trudności, a co z tym się wiąże, nie zawierają wskazań dla konkretnej grupy wiekowej uczniów. Stanowią one jedynie ramowy schemat zajęć, który należy dostosować do własnych potrzeb i predyspozycji uczniów. Scenariusze nie określają też liczby godzin przeznaczonych na realizacje ich treści, gdyż dana treść może stanowić jedynie fragment jednostki lekcyjnej lub też może być realizowana podczas odrębnych zajęć modułowych.
Niesformalizowana organizacja nauczania edukacji regionalnej i postrzeganie jej jako ścieżki międzyprzedmiotowej zakłada zaangażowanie różnych dziedzin nauki w realizację jej przedmiotu zainteresowań oraz stwarza wiele możliwości koncepcji programowych.
Żyjemy w erze informacyjnej. Internet staje się surowym weryfikatorem systemów nauczania, które będą musiały kłaść coraz większy nacisk na umiejętność uczenia się, rozumienia odbieranych treści, rozpoznawania problemów, logikę myślenia. Dlatego też w proponowanych scenariuszach lekcji, zwrócono szczególną uwagę na wykorzystanie tego medium w edukacji regionalnej.
Założeniem proponowanych scenariuszy lekcji jest umożliwienie uczniom poznania własnego dziedzictwa kulturowego, tradycji regionalnej, dnia dzisiejszego miasta i regionu, uwewnętrznienia wartości treści regionalnych, zachęcanie do odkrywania związków między przeszłością i współczesnością oraz dostrzegania znaczenia wartości regionu w życiu osobistym, wspólnotowym i społecznym. Kształtowanie tożsamości regionalnej w kontekście wartości narodowych i europejskich, pogłębianie więzi ze swoim środowiskiem i regionem.
Realizacja tych celów powinna prowadzić do ukształtowania emocjonalnego stosunku ucznia do „małej ojczyzny”, ukształtowania postawy solidarności regionalnej i narodowej oraz do świadomego udziału ucznia w życiu kulturowym, społecznym, gospodarczym i politycznym środowiska lokalnego. Proponowane scenariusze zakładają stosowanie metod stymulujących procesy intelektualne – zakładają pracę indywidualną i grupową uczniów.
Zadaniowa konstrukcja lekcji wymaga aby uczniowie wykonali czynności prowadzące do realizacji zadania i samodzielnie próbowali formułować prawa i zależności nimi rządzące. Scenariusze zakładają odejście od systemu klasowo – lekcyjnego i proponują zajęcia warsztatowe, wycieczki, spotkania ze znanymi ludźmi w regionie, organizowanie konkursów i samodzielne prace badawcze. Preferują uczenie się przez własne doświadczenie oraz działanie. Wiedzę traktują jako efekt współtworzenia, w którym udział biorą nauczyciele i uczniowie.
Zapamiętujemy – 10% tego co czytamy, 20 % tego, co słyszymy, 30 % tego, co widzimy, 50 % tego co słyszymy i widzimy,70 % tego, co sami mówimy i 90 % tego , co sami robimy, dlatego też realizacja zagadnień ścieżki edukacyjnej nie powinna polegać na przekazywaniu wiedzy encyklopedycznej a opierać się na dewizie Marii Montessori: pomóż mi to zrobić samemu.
Wskazane jest stosowanie aktywnych metod i form pracy. Podstawą zajęć powinna być obserwacja bezpośrednia i samodzielna praca polegająca na poszukiwaniu wiedzy w oparciu o różnorodny materiał (publikacje, mapy, wydawnictwa lokalne, prasę, źródła internetowe). Ważną rolę w edukacji regionalnej pełnią zajęcia w terenie, i to zarówno zwykle „spacerowe wycieczki”, jak i zajęcia ukierunkowane (lekcje w muzeum, w kopalni i sztolni zabytkowej, zwiedzanie ośrodków kulturalnych, wizyta w Urzędzie Miasta, obserwacja środowiska przyrodniczego, problemy ekologiczne itp.), które stymulują uczniów do samodzielnej obserwacji i konstruowania wniosków. Wycieczki oprócz walorów poznawczych kształtują zasady harmonijnego współżycia w zespole, uczą samorealizacji, tolerancji, kultury zachowania a także są okazją do wyrabiania sprawności fizycznej i upowszechnienia form aktywnego wypoczynku. Przy planowaniu lekcji z edukacji regionalnej nie powinno tez zabraknąć miejsca dla zajęć, w których młodzież może współuczestniczyć w kulturze regionu poprze własną działalność artystyczną.
Skuteczność realizacji programu jest możliwa przy zaangażowaniu uczniów w realizację celów. Dlatego istotne jest docenianie ich aktywności i emocjonalnego zaangażowania. Uczniowie oceniani są podczas zajęć lekcyjnych, terenowych, oraz na podstawie prac wykonywanych indywidualnie i zbiorowo. Dodatkową formą ewaluacji są konkursy na ich prace (foldery, prezentacje, projekty itp.)
Oceniając ucznia należy zwrócić szczególna uwagę na :
- Zaangażowanie ucznia w proces dydaktyczny,
- Postawę sprzyjającą świadomemu i aktywnemu uczestnictwu w życiu lokalnej wspólnoty
- Umiejętność dostrzegania problemów lokalnych i regionalnych
- Zbieranie informacji – selekcję informacji, krytyczną ocenę informacji, przetwarzanie informacji i konstruowanie wniosków.
- Prezentację – wykorzystanie czasu przeznaczonego na prezentację, sposób mówienia, emocjonalne podejście do zagadnienia, zainteresowanie innych uczniów.
- Pracę grupową – wzajemne udzielenia sobie informacji, wzajemne słuchanie się, podejmowanie decyzji, zażegnywanie konfliktów, wzajemne zaangażowanie, przywództwo w grupie.
Ocena powinna wzbudzać aktywność ucznia, toteż, aby spełniała swoją funkcję należy przyznawać uczniowi prawo do pomyłki i jednocześnie uświadamiać mu, że chwilowe niepowodzenie nie jest porażką, lecz kolejnym doświadczeniem.
